VỀ MỘT CÂU THƠ CỦA LÝ NGHĨA SƠN

                              VỀ  MỘT CÂU THƠ CỦA LÝ NGHĨA SƠN

                                   ( Tặng : Hoàng Hương Trang)

                       ------

  Thời chiến tranh theo Cơ Quan sơ tán ở trong rừng, một ngày mưa rừng tầm tã, buồn ơi là buồn...vô tình NK tôi vớ được cuốn "Mùa thu lá bay" của Quỳnh Dao :viết về mối tình của Hàn Ny, nó như kiểu các cô Mai, cô Loan, cô Tuyết... trong các Tiểu thuyết Tự Lực Văn Đoàn thời trước 1945, không có gì gây ấn tượng, nhưng có một chi tiết đoạn tả Hàn Ny nhớ người yêu đã nhắc lại đoạn  truyện trong Hồng Lâu Mộng lúc Đại Ngoc nhớ Bảo Ngọc (cô này rất giỏi thơ văn) đã nhắc đến câu thơ của Lý Nghĩa Sơn (Lý Thương Ẩn ,813-858, đời nhà Đường):

      Lưu đắc tàn (khô) hà thính vũ thanh

với ý : cho dù em như cọng Sen tàn (chết khô) đứng trông đầm vẫn còn lắng nghe tiếng mưa rơi (tiếng của anh yêu).

Bài thơ này hầu như không thấy ở các Tuyển tập thơ Đường in ở Việt Nam ? nguyên tác như sau :

     TÚC LẠC THỊ ĐÌNH HOÀI THÔI UNG, THÔI CỔN

                    Trúc ổ vô trần thủy hạm thanh,

                    Tương tư điều đệ cách trùng thành;

                    Thu âm bất tản sương phi vấn,

                    Lưu đắc tàn (khô) hà thính vũ thanh.

                                LÝ NGHĨA SƠN

                                            *

Dịch :      Ở Lạc thị đình nhớ thôi Ung, Thôi Cổn

                      Trúc xanh,hiên mái soi hồ

                    Tương tư cách trở thành Ô trùng trùng

                      Bóng thu loáng ánh sương rung

                     Tàn Sen nghe tiếng lạnh lùng mưa rơi.

                                (Tiêu Văn @ Mặc Sương)

                                            *

                       Bên hiên trúc biếc mặt hồ

                     Nhớ nhau cách trở mấy bờ thành xa

                       Hơi thu vẩn bóng chiều tà

                      Tàn Sen lắng tiếng mưa sa lạnh lùng.

                                 (Nguyễn Khôi)

Bình : toàn bài thơ nói lên nỗi nhớ bạn của Lý Nghĩa Sơn khi đứng ở Đình Lạc Thị (Đình là nơi biệt ly- đưa tiễn)

  Câu 1 tả cảnh, câu 2 tả tình, câu 3 tả cành lồng tình, nói lên cái sự u ẩn trong lòng Thi sĩ giữa cái buổi chiều tà, mùa thu  đượm sương khói   để bật ra một câu kết tuyệt tác : lòng ta như cọng Sen tàn (chết) đứng trong đầm (hồ) mà vẫn nghe tiếng mưa rơi (tiếng của bạn bè , của sự sống thân thương).

   Lý Thương Ẩn nổi tiếng bởi những thơ diễm tình VÔ ĐỀ, bài này tuy ít người biết, nhưng chỉ một câu thứ 4 cũng đủ làm nên 1 kiệt tác Thơ để đời.

                                         Góc thành nam Hà Nội 23-7-2013

                                                        Nguyễn Khôi

 ( Nguyễn Đương ,tôi vừa nhận được một bản dịch nữa của bạn PHANNGY   Weesminster gửi , xin post chia sẻ với bạn bè để cảm ơn bạn thơ đã gửi)

                NỬA VÒNG TRÁI DẤT ,

                NGHE RÕ CÁC ANH !

 

            Nước lặng gương hồ liễu nhạt xanh,
            Ôm hình xưa cũ quá mong manh,
            Thu tàn tiếng lặng sương dầy đặc.
            Sen chết thân khô thính nhĩ thanh...

                              

                                            PHANNGY

                                                                         Westminster, CA 2013